Karadeniz’dahi yetişen kalkan balığında iki kullanılmamış asalak keşfedildi
SİNOP – Karadeniz’da yetişen kalkan balığında; biri dünyada ilk defa tanımlanan, gayr ise elan önceki ayrıksı ayrımsız balık türünde rastlanan fakat koruyucu balığında görülmeyen iki kullanılmamış ekti keşfedildi.
Sinop, Kargaşa, Kocaeli ve Kırım’da 5 farklı selen insanının yürüttüğü çalışmada, koruyucu balığının balast kesesinde biri elan ilk dünyada tek rastlanmayan, gayr ise sadece Atlantik Okyanusu’nun kuzey Norveç kıyılarında yakalanan tavuk balığı balıklarında görülen iki yeni parazitin keşfi selen dünyasına tanıtıldı. Parazitin âdem sağlığına ‘jale tüketilmediği takdirde’ benzeri ülkü oluşturmayacağı vurgulandı.
Parazitin adı ‘ceratomyxa scophthalmi’
Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Emraz Esas Bilgelik Dalı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Özer, Karadeniz’de hayatiyetli bütün balıklarda parazitel hastalıklar üzerine tetkikat yürüttüklerini ve koruyucu balığı üstünde bire bir yıllık çalışmaları neticesinde olgun dünyasına iki eskimemiş otlakçı keşfini kaydettiklerini söyledi. Prof. Dr. Özer, “Akıbet gerçekleştirdiğimiz çalışma kalkan balıkları üzerineydi. Bu çalışmada henüz geçmiş dünyada tespit edilmeyen bire bir parazitin varlığını ortaya koymuş olduk. Bunu hem morfolojik adına hem üstelik kalıtım bilimi olarak gerçekleştirdik. Kalkan balıkları hesaplı ve ticari değeri faziletkâr olan balıklar. Tayin ettiğimiz abacı ise dünyada berenarı enli, kestirmece 2 bin 600 türle desise edilen, ülkemizde bile yaklaşık 30 civarında türle belirleme edilen patojen türleri bünyesinde barındıran makro tıpkısı ekip” diyerek konuştu. Özer, Belirleme ettikleri parazitin adını ‘ceratomyxa scophthalmi’ koyduklarını ve bilgi dünyasına kaydettiklerini söyledi.
Hem Karadeniz’bile hem birlikte koruyucu balığında ilk defa görüldü
Özer, ikinci keşfettikleri parazitin daha önceki ayrımlı benzeri balıkta rastlandığını ancak koruyucu balığında ilk kez görüldüğünü dile getirdi. Özer, “Yine bu araştırmamızda bire bir balık örneklerinde Norveç kuzeyinde Atlantik Okyanusu’nda dinç mezgit balıklarında tayin etmiş olduğumuz aynı paraziti ilk defa hem Karadeniz’de hem bile koruyucu balıklarında tespit etmiş olduk. Bilgelik dünyası amacıyla benzeri yeni cins, bire bir ötekisi üstelik lazım eğlek ve lokasyon açısından benzeri bambaşka türün kaydını gerçekleştirmiş olduk” şeklinde konuştu.
Japonya ve Çin’dahi hastalıklara rastlandı
Özer, kültürüne bakarak çiğ balık tüketen bazen ülkelerde tufeyli kaynaklı balık hastalığı olan ‘myxozoa’nın görülmeye başladığını kaydetti. Türkiye’deki insanların balığı pişirerek yediğinden sağlık açısından tıpkısı riziko dokuma etmeyeceğini dahi sözlerine ekledi.
Çalışmayı; Cıvıl Cıvıl Üniversitesi Fatsa Bahir Bilimleri tedrisat üyeleri Doç. Dr. Cem Tolga Gürkanlı ve Doç. Dr. Yılmayan Çiftçi, Kocaeli Üniversitesi Bilgelik Literatür Fakültesinden Araştırma Görevlisi Dr. Sevilay Okkay ve Kırım’dan Dr. Violetta Yurakhno ile alay malay yürüttüklerini tamlayan Prof. Dr. Özer, çalıştıkları kurumların kendilerine bu çalışmalarında sağladıkları imkanlar için teşekkürname etti.
