2022 yılına ilişik tarımsal bindi ödemelerine ait Reisicumhur Kararı, Resmi Gazete’da yayınlandı. Buna göre; Türkiye Ekincilik Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için dekar başına 75 lirası süt, 46 lirası basma koyulmak üzere 121 liralık bindi sağlanacak. Yaş öz üreticilerine kilo başına verilecek prim ödemesi 13 kuruştan 30 kuruşa yükseltildi. Uzvi basma ve organik tarım ile mebzul ekincilik desteklerinde ise artma yapılmadı. Destek ödemeleri 2023 yılında yapılacak.
“2022 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Matbu ve Sertifikalı Sulp Kullanma Desteklerine İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı”, Resmi Gazete’birlikte yayınlandı. Karar, 1 Ev 2022 tarihinden etkin olmak için bugün itibariyle yürürlüğe girdi.
Buna bakarak, Dikici taşıt Sistemi’ne (ÇKS) dahil olan çiftçilere dekar başına buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale üzere 75 lirası süt ve 46 lirası tezek koyulmak amacıyla mecmu 121 liralık bindi verilecek.
EN FAZILETKÂR IFA CEHRE VE ÇELTİKTE
Dekar başına yeryüzü yüksek destek ödemesi pamuk ve çeltikte olacak. Buna bakarak, cehre ve çeltik üretenlere dekar başına 250 liralık süt ve 21 teklik tezek desteği olmak amacıyla toplamda 271 liralık; nohut, kuru fasulye ve yasmık üretiminde dekar başına 75 liralık motorin ve 21 teklik matbu desteği oluşmak amacıyla 96 liralık; patates ve soya fasulyesi üreticilerine dekara 125 teklik mazot ve 21 teklik matbu kalkmak için 146 liralık; periferi ayçiçeğinde dekara 88 lira mazot ve 21 lira basma desteği görünmek için hep 109 liralık bindi ödemesi yapılacak.
Dane darı ve fındık ve sair ürünlerde motorin desteği dekara 62 lira, matbua desteği 21 lira koyulmak üzere 83 teklik, kanolada dekara 88 liralık mazot ve 21 lira tezek desteği almak amacıyla mecmu 109 liralık, aspir için dekara 76 teklik süt ve 21 teklik basma oluşmak amacıyla 97 teklik destek ödenecek.
Kuru soğan, yaş öz ve zeytinde dekara 63 teklik mazot ve 21 lira tezek oluşmak üzere 84 lira, yem bitkilerinde dekara 94 lira motorin ve 21 lira gübre desteği ile 115 teklik destek ödemesi yapılacak.
NADAS İÇİN DEKAR BAŞINA 38 LİRA MOTORIN DESTEĞİ SAĞLANACAK
Ekincilik destekleri kapsamında nadasa bırakılan arazilere da bindi sağlanıyor. 2022 yılı destekleri kapsamında, nadasa bırakılan ekincilik arazileri amacıyla 38 lira mazot desteği verilecek.
ORGANİK BASILMIŞ DESTEĞİ ARTMADI
İlk el 2019 yılında ödenmeye başlanan cani organik-organomineral tezek desteği kapsamında uzvi basma kullanan çiftçilere sunulan destek miktarı değişmedi. Örgensel gübre kullanan çiftçilere 2022 üretim yılı üzere dekara 20 liralık destek ödenecek.
TOPRAK ANALİZ DESTEĞİ 40 LİRADAN 50 LİRAYA ÇIKTI
Yer Çözümleme Desteği, minimum 50 dekar ve gövde ekincilik arazilerinde, ilave rastgele 50 dekara kadar bire bir çözümleme için Tarım ve Orman Bakanlığı’nca izinli Yerey Çözümleme laboratuvarlarına analiz başına güzeşte sene 40 teklik olan bindi 50 liraya çıkarıldı.
ORGANİK TARIMDA DESTEK ARTIŞI YOK
Üç kategoride ödenen organik ekincilik desteğinde seçme artma yapılmadı. Bir Numara kategoride ferdî eser sertifikası ile üretim yapanlara sabık sene olduğu kadar dekara 100 teklik, tıpkısı kategoride yetiştirici grubu eser sertifikasıyla istihsal yapanlara 50 lira ödenecek. İkinci kategoride bireysel nişane sertifikasıyla üretim yapanlara 40, grup sertifikasıyla üretim yapanlara 20 lira, üçüncü kategoride ise dekara 10 lira destek ödenecek.
İYİ TARIM DESTEĞİNE ARTIŞ YAPILMADI
İyi ekincilik desteklerinde üstelik her artma yapılmadı. Güzeşte yıl olduğu kabil bereketli tarım uygulamalarında dekar başına 150 liralık ile 10 liralık beyninde mütebeddil oranlarda destek ödemesi yapılacak. Arıcılık Pusat Sistemi ve Örgensel Ekincilik Bilgelik Sistemi’ne mukayyet, organik statüde mevcut kovanlar üzere salt yetiştiriciliği yapan çiftçilere kovan başına 15 lira bindi verilecek.
ZEYTİN REHABİLİTASYONU DESTEĞİ DEKAR BAŞINA 100 LİRA
Fındık üreticilerine düz bazlı sağlık desteği kapsamında, belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 teklik yerine ödenecek. Dinsiz uzvi-organomineral basılmış desteği kapsamında dekara 20 liralık tutma ödemesi yapılacak. Anadan Görme zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekara 100 teklik bindi verilecek.
AYIRT ÖDEMESİNDE 18 ÜRÜNDEN ÇABUCAK GÖZYAŞI ÖZ DESTEĞİ ARTTI
Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek mahsulat için verilecek destekler birlikte belirleme edildi. Buna göre, 2022 istihsal yılında prim desteği namına adlandırılan fark ödemesinde 18 üründen hemen yaş çay desteği 13 kuruştan 30 kuruşa çıkarıldı. Diğer ürünlerde destek artışı yapılmadı. 2020 ve 2021 üretim yılında olduğu kabilinden 2022 yılında dahi yağlık günâşık, zayıf fasulye, nohut, mercimekte kilo başına 50 kuruş bindi verilecek. Kütlü pamukta kilo başına 110 kuruş, soyada 60, kanolada 80, aspirde 55, kuş yemi mısırda 3, buğday, arpa, çavdar, tritikale ve çeltikte 10 kuruş, zeytinyağında 80 ve dane zeytinde 15 kuruş terviç primi ödemesi yapılacak.
SU SIKINTISI OLAN BÖLGELERDEKİ ÜRETİME FARK ÖDEMESİNE İLAVE YÜZDE 50 BINDI ÖDENECEK
Bu arada, su kısıtı olan bölgelerde nohut, yasmık ekenlere verilen fark ödemesine ilave yüzdelik 50 bindi ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar dış dane mısıra terviç ödemesi yapılmayacak.
HAVZA DIŞINDA ÜRETİM YAPANLARA DESTEK YOK
Cumhur Reisi Kararı gereğince, Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Tutma Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin kesim dışında yetiştirilmesi yerinde belirlenen ürünlere motorin, matbua, ayırt ödemesi, mikro içi sertifikalı yavru yararlanma, yem bitkileri ve fındık düz bazlı dirimlik desteği verilmeyecek.
YEM ÜRETİCİLERİNE HASAT KAYDIYLA DESTEK SAĞLANACAK
Ekincilik Havzaları Istihsal ve Destekleme Modeli kapsamında yemleme bitkileri desteğinde ÇKS’ye kayıtlı arazileri üstünde kaba ağızotu yayımlamak üzere haddinden fazla yıllık ve biricik almanak yem bitkileri ekimi fail üreticilere ürünü hasat etmeleri kaydıyla destek sağlanacak.
Yem bitkileri üretim desteği, dekar başına başlamak için korunga için 90 teklik, biricik yıllık ağızotu bitkileri için 60 liralık, silajlık ekilişler (düzensiz/zayıf) üzere 60 lira, yapay çayır otlak için 150 lira, çokça yıllık yem bitkilerinde sulu olanlar amacıyla 90 lira, cılız olanlar üzere üstelik 40 lira ve silajlık ekilişler amacıyla 100 liralık olacak.
Yer şeş sularının ev seviyede ve su kısıtı olduğunun Ekincilik ve Orman Bakanlığı’nca tespit edildiği havzalarda bu yıl ekilen yemleme bezelyesi, fiğ, Macar fiği, burçak ve mürdümük amacıyla ağızotu bitkisi desteğine ilave yüzdelik 50 destek verilecek.
BUZAĞI BAŞINA 500 LİRA DESTEK
Hayvancılık alanında, programlı aşıları tamamlanmış, 4 kamer ve beden yaşta, ilkine buzağılama yaşı genişlik aşkın 960 devir veya serencam iki buzağılama arası en çok 600 dönüş olan ineklerin doğan buzağıları üzere hayvan başına 500 lira bindi sağlanacak.
Ağrı, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Kalabalık, Rize, Sivas, Şırnak, Trabzon, Tunceli ve Van’de doğan buzağılar amacıyla ilave 200 lira ödenecek.
Döl Kontrolü Protokolü kapsamındaki boğalardan, protez tohumlama sonucu doğan buzağılara ilave 100 liralık destek ödenecek.
Buzağı destek şartlarını karşılayan buzağı başına ifa birim miktarlarının 20 başa kadar kâffesi, 21-100 başa kadar yüzdelik 75’i, 101-500 ser üzere yüzde 50’si ödenecek.
DİŞİ MANDALAR İÇİN 500 LİRA BINDI
Dişi mandalar amacıyla 500 teklik, hamur kütüğüne kayıtlı alımlı mandalar için ilave 300 lira, programlı aşılarının tamamlanması kaydıyla 4 ay ve beden malaklar amacıyla 500 lira, cins kütüğüne kayıtlı malaklar üzere bile ilave 300 lira, eğreti tohumlamadan doğan malaklara ayrıca ilave 500 liralık destek ödenecek.
Islah gayeli benzen zımni analizi yapılan ve bakanlıkça belirlenen süt nitelik kriterlerini sağlayan takma tohumlamadan doğan bozulmamış sütçü yahut şişko ırk beherglas keriz amacıyla 100 liraya kadar bindi verilecek.
En birkaç 1 mir, sunma fazla 50 temel düve (camız dahil) alımına de bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzdelik 40’ı ensiz zarfında zade ve düve merkezlerinden realizasyon edilen düvelere ise yüzde 50’si kadar destekleme ödemesi yapılacak.
HASTALIKLARDAN ARİ İŞLETME DESTEĞİ 600 LİRA
Hastalıklardan cıbıl pres desteği, maya boğalar dışındaki 6 ay beden yaştaki ayvaz zooloji dış, umum sığırlar üzere efsanevi sahiplerine 600 lira ifa gerçekleştirilecek.
Ari sığır başına ifa vahit miktarları 500 başa büyüklüğünde yekpare, 501 mebde ve üst üzere yüzde 50’sine denk gelen tutarın ödenmesi vasıtasıyla uygulanacak. Antrparantez Musaddak Süt Çiftliği Sertifikası’na erbap işletmelerdeki çıplak pres desteği alan bilcümle sığırlar üzere arttırma 100 lira bindi verilecek.
Bakanlık vasıta sistemlerine kayıtlı, dar zarfında doğma ve besi süresini tamamlamış erkek sığırlarını (camız dahil) mevzuatına akla yatkın kesimhanelerde kestiren, Bakanlıkça soy ve garip bazında belirlenecek karkas ağırlığı kriterini sağlayan 1-200 sarrafiye için (200 saksı dahil) hayvan başına devir ve birim eşit üzerinden 500 teklik destek ödenecek.
ÇOBAN BAŞIN İSTİHDAMINA 12 BİN LİRA DESTEK VERİLECEK
Küçükbaş hayvancılık desteklemelerinde, çoban istihdam desteği, 100 mir ve beden bilgili koyun keçi varlığına ehil işletmelere veya çobanlara 12 bin liralık namına ödenecek.
Maya kucak-gâvur yetiştiricileri birliklerine unsur yetiştiricilerin, Bakanlık vasıta sistemlerine kayıtlı anaç koyun başına 50 liralık, bilgili direngen başına 50 lira, kart tiftik keçisi başına ilave 20 lira, göçebe yetiştiricilerine iri koyun dikbaşlı başına ilave 2 teklik bindi ödemesi yapılacak.
Bir önceki yılın bilgili kucak-tutturuk desteğini alan ve terviç yılında anaç koyun tutturuk sayısını artıran işletmelere, aynı önceki yılın kuzu ve oğlaklarının, terviç yılında bilgili koyun, inatçı vasfına ulaşanlarına Bakanlıkça belirlenen artma oranını aşmamak kaydıyla hayvan başına 200 teklik destek ödenecek.
İPEK BÖCEĞİ VE TİFTİK YETİŞTİRİCİLERİNE BINDI
Moher ve Yapağı Tarım Eş Kooperatifleri Birliği’ne (Tiftikbirlik) kapalı kooperatiflere, Damızlık Kucak Aksi Yetiştiricileri Birlikleri’ne veya Bakanlığa kayıtlı yün işleme tesislerine üretici makbuzu karşılığında satan ve Tiftik Taşıt Sistemi (TKS) Veri Tabanı’na kaydettiren üreticilere oğlak tiftiğinin kilogramına 70 teklik, resülmal tiftiğin kilogramına 60 liralık, sekunder tiftiğin kilogramına 25 liralık, kontratlı üretim kapsamında üretilen tiftiğe üstelik arttırma 10 lira ifa yapılacak.
İpek böceği yetiştiriciliğinde ücretsiz çocuk sağlayıcı Koza Ekincilik Koca Kooperatifleri Birliği’ne (Kozabirlik), dağıttığı kutu başına 240 lira, ürettiği yaş ipek böceği kozasını Kozabirlik/kooperatifleri veya faaliyet alanı kozadan flatürle ipek çekimi ve el işi olan tüzel kişilik vasıflarına erbap işletmelere satan yetiştiricilere, yaş kozanın kilogramına 160 lira ifa yapılacak.
BİRLİKLERE ÖRGEN ÜRETİCİLERE ARILI KAPÇIK BAŞINA 20 LİRA
Vekâlet Arıcılık Taşıt Sistemi’ne kayıtlı, dalan birliği düzeyinde örgütlenmiş müstahsil birlikleri ve/yahut üretici birliklerine unsur üreticilerine üstelik arılı kovan başına 30, unsur olmayanlara 20 lira, Bakanlıktan istihsal izni almış damızlık ana arı üreticilerinden satın alıp kullandıkları maya arı beyi başına 100 lira bindi sunulacak.
Bakanlıkça programlanan aşı uygulamaları sonrasında oluşan atıklar için efsanevi sahiplerine, kocabaş hayvan atıkları için bin 400 liralık, küçükbaş efsanevi atıkları amacıyla 250 lira atılmış desteği, efsanevi hastalıkları ile uğraş çerçevesinde Bakanlıkça belirlenen programlı aşılamalar ve küpe uygulamaları üzere uygulayıcılara büyükbaş hayvan başına 2 lira, küçükbaş efsanevi başına ise 1,5 lira bindi ödemesi yapılacak.
ALABALIK İÇİN KİLOGRAM BAŞINA 1 LİRA BINDI
Su ürünleri desteği çerçevesinde 350 bin kilogram dahil, ala için kilogram başına 1 liralık, yeni türlere 3 lira, bağlı tümce üretime 2 lira, kilo üstü alabalık yetiştirilmesine ve sazana 1,5’ar teklik, midye amacıyla kilogram başına 50 kuruş destek sağlanacak.
10 bin adede kadar kuluçkalık damızlık alabalık desteği balık başına 60 liralık, arazi havuzlarda balık yetiştiriciliğine 30 bin kilogram karışma kilo başına 2 lira verilecek.
HAYVAN GENETİK KAYNAKLARININ KORUNMASI DESTEĞİ
Hayvan kalıtım bilimi kaynaklarının durumunda korunması ve geliştirilmesi destekleri kapsamında Bakanlıkça muteber projeler için yetiştiricilere, kocabaş koruması amacıyla efsanevi başına 1000 liralık, küçükbaş korumaya hayvan başına 150 lira, sığır pedigrili korumaya bin 200 liralık, temiz korumaya kapçık başına 80 lira, ibrişim kurdu korumaya kilogramda 170 teklik, düzeltme programındaki kucak, tutturuk ve yavrularına umum elinde ıslahat elit sürüde hayvan başına 150 teklik, ayak tabanı sürüde 100 teklik, ahali elinde manda ıslahı (bilgili camız), kele ve sene süresince doğuran anaç mandaya hayvan başına 2 bin teklik, yıl içre doğurmayan anaç mandaya hayvan başına 1200 lira, damızlığa ayrılmak üzere seçilen domestik sığır (düve/kele) efsanevi başına bin 500 liralık, damızlığa ayrılmayan üzere bin 300 teklik, damızlık koca materyale (antrenör-teke) hayvan başına seçkin sürüde 350 lira, aya sürüde 250 liralık destek sağlanacak.
SERTİFİKALI KUMPIR TOHUMU KULLANANA 200 LİRA BINDI
Yurt içi sertifikalı yavru kullanım desteği çerçevesinde dekara aspir amacıyla 10 lira, kanola için 30 liralık, süsen için 8 lira, arpa, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik için 50 lira, kuru fasulye, mercimek ve yonca için 60 lira, nohut için 50 teklik, patates için 200 teklik, fiğ, yemleme bezelyesi, korunga ve soya üzere 45 teklik, yer fıstığı amacıyla 34 teklik ödeme gerçekleştirilecek.
Sertifikalı fide/rekiz yararlanma desteği, antep fıstığı, ceviz, badem, semavi incir ve aronya üzere 400 lira, armut, ayva, elma, kiraz, nektarin, şeftali, erik, limon, mandalina, portakal, sarıerik, ekşi kiraz, zeytin, özge ürün türleri ve asma (nar ve muz aut) için 280 lira, sertifikalı çilek fidesi ile bahçe tesisi için birlikte dekar başına 400 lira olacak.
Yurt zarfında sertifikalı soy sop üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, mikro içinde satışını gerçekleştiren, Vekillik vasıtasıyla izinli tohumculuk kuruluşu kabul edilen ÇKS’ye kayıtlı çiftçilere bu sene ürettikleri mütenevvi sertifikalı tohumluklarla özgün/anne ve üstü tohumluklara da türüne göre kilo başına 0,1-5 liralık mahdut içi sertifikalı yavru üretim desteği ödemesi yapılacak.
Sertifikalı aşılı amut başına 0,5 liralık, aşısız rekiz başına ise 0,25 liralık destek sağlanacak.
ÇİFTLİK MUHASEBE VERGİ AĞINA KAYITLI 6 BİN İŞLETMEYE, İŞLETME DESTEĞİ
Kom Saymanlik Veri Zıkkım Sistemi’nin 81 ilde uygulanmasına bitmeme edilecek ve sabık yıl kayıt altına alınan 6 bin işletmeye, pres başına 600 lira ödenecek.
Tarımsal neşir ve danışmanlık desteği olarak, Bakanlıkça yetkilendirilerek zirai yayım ve danışmanlık hizmeti sunan azade ekincilik danışmanları ile kültür odası ve yetiştirici örgütlerinde bildirme fazla 5 ekincilik danışmanı kalkışmak için istihdam edilen beherglas tarım danışmanı amacıyla 72 bin teklik ödenecek. Ödemeler kıymet 2 tike halinde gerçekleştirilecek.
