Van Gölü havzasındaki sulak alanlarda etkili olan yağışsızlık, kuşların dirim alanlarının küçülmesine bozukluk oldu.
Türkiye’deki yüzlerce kuş çeşidinden 240’ının taşıt altına alındığı Van Gölü havzasındaki sulak alanlar, son yıllarda yaşanan iklim değişikliğinden menfi etkilendi.
Sıcaklığın zaman normallerinin üstünde seyretmesi ve yağışların azalması zımnında havzadaki 14 sulak alanda su düzeyi düştü. Üreme ve kuluçka dönemlerini Van’dahi nâkil bir nice kuş türü bu nedenle hayat alanlarını değiştirdi.
Van Yüzüncü Sene Üniversitesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, AA muhabirine, Van Gölü havzasının sulak alanlar açısından varlıklı olduğunu söyledi.
Havzada 12’si millî önemde olmak üzere bir nice sulak alanın kayran aldığını anlatan Alaeddinoğlu, “Sulak alanları ortamında bulundukları bölgenin mehabetli birer müzesi kendisine tanımlamak gibi. Akıbet yıllarda sulak alanlar çok ağır sıklet alan kaybediyor. Maatteessüf aynı kısmı tamamen ortadan kayboldu. Bunda balaban ölçüde abuhava değişikliğinin etkisi olmakla birlikte insanların kavisli kullanımı dahi etkin.” dedi.
Sulak alanların bölgenin ekonomisi ve turizmi açısından ehemmiyet taşıdığını belirten Alaeddinoğlu, gelecek yıllarda kıvılcım artışı ve buharlaşmayla bir nice sulak alanın kuruma tehlikesiyle karşı karşıya kalacağını tabir etti.
“Yağışın düşme aralığı azalıyor”
Yağışların sulak alanların beslenmesi için yeterli olmadığını kaydeden Alaeddinoğlu, şunları kaydetti:
“Sulak alanlar bir nice kuş türünün yol uğrağı yeri. Bu alanlar, kuşların mefret aynı kısmının kafile noktasını oluşturuyor. Dünyanın iki, üç farklı noktasından akıntı eden kuşların intikal noktası. Zımnında buradaki sulak alanların ortadan kalkması sadece Van Gölü’nde hareketli kuş türleri ve canlılar için değil bir zamanda arsıulusal göç eden kuşların üstelik hayat ve beslenme alanlarıdır. Buraların ortadan kalkması nahiye açısından ağırbaşlı ayrımsız sorun. Zımnında bu sorunun bir bütüncül çerçevede ele alınıp çözülmesi, incelenmesi gerekiyor. Yağışların şekli değişiyor. Yağışlar, mevsimler ortada farklılaşıyor. Nedeniyle bütün bunlar, Van Gölü havzasını etraflıca etkiliyor. Kış ayları anbean daralıyor. Yani yağışın sukut aralığı azalıyor. Henüz esbak tespitlerimizde dahi yağışın sonbahardan şita ve bahar aylarına kaydığını söylemiştik.”
İklim değişikliğinin sonuçlarının değme geçen bölüm artık hissedileceğini anlatan Alaeddinoğlu, şöyle konuştu:
“Ati yıllarda haddinden fazla elan cezrî tebeddülat göreceğiz. Sıcaklıklardaki artış, havzada alelhusus yağışın, sıcaklığın, buharlaşmanın ve antipatik albeni hareketlerinin bozulmasına neden oldu. Hiç beklemediğimiz sıcak günler göreceğiz. Şu dakika yaşadığımız kadar, ‘bu yağışların havzanın gerekseme duyduğu suyu karşıladığı’ ifadesi akıllıca ayrımsız ifade değil. Havzanın akarsu bilançosu sonsuz bulutsuz verecek. Zımnında havzanın hem içmece hem da kullanma suyu sorunu üzgünüm ama önümüzdeki yıllarda karşımıza çıkacak.”
