Çağdaş Hukukçular Derneği, Amasra beyaz zehir faciasına ilgili savcılığın düzenlediği fezlekede “iri kusur” olduğunu belirterek; “Amasra Cumhuriyet Altını Başsavcılığı marifetiyle hülasa içerisinde tarif edilen gravite kapsamının TTK Genel Müdürlüğünü birlikte içine takanak düzeyde olmasına karşın TTK Umumi Müdürlüğü düzeyindeki sorumluların fezleke içerisine dahil edilmemesi balaban aynı eksikliktir. Bilirkişi Raporunda sorumlulukları belirleme edilen TTK Genel Müdürü, TTK Umum Müdür Yardımcısı ile ÇSGB ve MAPEG denetçilerinin bile Bartın cumhuriyet altını başsavcılığı aracılığıyla hazırlanacak iddianameye yabansı sıfatı ile karışma edilmesi ayrımsız zorunluluktur” denildi.
Bartın’ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu’na (TTK) ilişkin beyaz zehir ocağında 14 Ekim 2022 tarihinde yaşana faciaya ait Amasra Cumhuriyet Altını Savcısı Şair Ayvaz Kamera, TTK yöneticilerinin düz aldığı 23 can için fezlekesini hazırladı. Modern Hukukçular Derneği, yaptığı bağlanmış açıklama ile fezlekeyi değerlendirdi. Açıklama şöyle:
“14 Teşrinievvel 2022 tarihinde Amasra Taşkömürü İşletme Müessesesi’nde yaşanan ve 42 madencinin hayatını kaybettiği, 4 madencinin ise hala gösterişli bakımda olduğu katliama dayalı Amasra Cumhuriyet Altını Başsavcılığınca düzenlenen 2022/981 Numaralı Soruşturma tamamlanarak ilgilendiren müddeiumumilik fezlekesi 13 Aile 2023 tarihinde Bartın Cumhuriyet Altını Başsavcılığına gönderilmiştir.
Toplam 23 çirkin için hazırlanan fezlekeye 31 Teşrinievvel 2022 günlü ehlivukuf raporunda sorumlulukları tespit edilen TTK Genel Müdürü, TTK Genel Müdür Yardımcısı ile ÇSGB ve MAPEG denetçilerinin dahil edilmediği görülmektedir. Hülasa içerisinde ezcümle; olayın doğrudan mağduru olan 8 iştirakçi ile gelişigüzel bütün 51 şahit ifadesine, 45 yakınan ifadesine, 31 Ilk Teşrin 2022 ve 28 Kasım 2022 tarihli Ehlivukuf Raporlarına, Adli Tıp Raporlarına, Sayıştay Raporlarına, Teftiş Raporlarına ve Tübitak Raporlarına meydan verildiği görülmüştür.
Belirleme edilen eksiklik ve eksikliklerin, fezleke içerisinde 8 madun başlıkta sıralandığı anlaşılmaktadır. İlgili zir başlıklar: ‘1-Metan gazı ve karbon monoksit gazı sensörlerinin takibindeki boşlama, 2- Havalandırma Arızalarının Giderilmemesi, 3-Patlamanın Gerçekleştiği -320 Esen Sıkıntı Soy Tünelinde (ocaklık) Yapılan Fücceten Gaz ve Kömür Püskürtmesine Karşı (degajman) Yapılan ve Patlamaya Hastalık Taharri Çalışması, 4- Personelin Giriş Çıkış Belgesi Araç Verilerinin Karışık Olması ve Bu Hususun İşçilerin Güvenliğini Tehlikeye Düşürmesi, 5- Sayıştay Raporları ile Belirleme Edilen Eksiklikler, 6- Personel Görevlendirmesindeki ve Sayısındaki Eksiklikler, 7- İşçilerin Eğitilmesi Kapsamındaki Eksiklikler, 8-Patlayıcı Maddelerin Depolanması, Nakliyesi ve Patlatılması Mevzuatı Kapsamındaki İhmaller’ şeklindedir.
Savcılık fezlekesinde Adli Tababet Raporlarındaki tespitlere akilane şekilde meydan verildiği bu açıdan manşet fezlekesindeki maddi hatanın giderildiği görülse da kolluk fezlekesindeki değerlendirmeye paralel şekilde görüngü günü -320 kotundaki verimlilik çalışmaları sırasında yapıldığı söylenen ikinci özlem atımının grizu patlamasını tetiklediği değerlendirmesi yapılmıştır. Fakat bu uygulamadan işletme yönetiminin mesul olduğu sonucuna varıldığı görülmektedir.
Fezlekenin ‘Hukuki Nitelendirme’ başlıklı bölümünde ise şüphelilerden; ATİM YK Müdürü Cihat Özdemir, İşletme Müdürü Selçuk Ekmekçi, Üretim Başmühendisi Mehmet Tural ve İSG ve Yetişek Müdürü Yanardağ Soylu’nun belkili kast hükümleri uyarınca mesul tutulmaları gerektiği ve olasılı kastla katil suçunun unsurlarının oluştuğu değerlendirmesi yapılmıştır.
Olası kast değerlendirmesine mesnet gerekçenin hazırlanan eksper raporuna paralel şekilde: ‘dahil oldukları dümen ve karar kabul etme süreçleri kapsamında lüzumlu maharet enfrastrüktür oluşturulmadan, ehliyetli envestisman yapılmadan ve hareket güvenliği önlemlerinin alınmasını sağlamadan eroin ocağında üretimin devam etmesine izin verdikleri, havalandırmanın iyileştirilmesi ile ilişik olarak projeyi uygulamaya geçirmeyerek yahut alternatif kendisine temas havalandırma sistemi düzenlemeden riskli havalandırma ile üretime bitmeme edilmesine müsaade verdikleri’ olduğu ve diğer tespit edilen detone durumların sıralandığı görülmektedir.
Diğer 19 şüphelinin ise ATİM işletmesindeki sorumluluklarına koşut şekilde yapılan değerlendirmeler ile bilinçli kısaltım hükümleri mucibince sorumlu tutulmaları gerektiği ve şuurlu taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olma suçunun unsurlarının oluştuğu değerlendirmesi yapılmıştır.
Amasra Cumhuriyet Altını Başsavcılığı eliyle özet içerisinde tanım edilen ağırlık kapsamının TTK Umumi Müdürlüğünü birlikte içine alacak düzeyde olmasına rağmen TTK Genel Müdürlüğü düzeyindeki sorumluların hülasa içerisine dahil edilmemesi balaban bir eksikliktir. Bu zamana büyüklüğünde kamuoyuna duyurduğumuz gözlem raporlarında ısrarla vurguladığımız amacıyla 31 Teşrinievvel 2022 tarihli Eksper Raporunda sorumlulukları belirleme edilen TTK Genel Müdürü, TTK Umum Müdür Yardımcısı ile ÇSGB ve MAPEG denetçilerinin dahi Bartın cumhuriyet altını başsavcılığı eliyle hazırlanacak iddianameye yabansı sıfatı ile karışma edilmesi aynı zorunluluktur.
42 işçinin ölümünde ve onlarca işçinin yaralanmasında kusuru tayin edilen cümle şüpheliler egemenlik uğrunda hesap verene arbede mücadeleye bitmeme edeceğiz”
