Erke ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye’nin Karadeniz’deki gaz keşfinin peşi sıra sabık 2 yılda projede çalışmaların gece gündüz sürdüğünü belirterek, “Şu esas büyüklüğünde problemsiz ilerleyen proje, gelecek yıl gazın ulusal sisteme bağlanmasıyla, dünyada kendi alanında bu büyüklüğünde gücük sürede biten proje kendisine rekorlar kitabına girmiş olacak.” dedi.

Dönmez, Fatih tetkik gemisinin 21 Ağustos 2020’birlikte Karadeniz’üstelik Türkiye’nin tarihindeki yer balaban doğal gaz keşfini yapmasının peşi sıra sabık 2 yıldaki gelişmeleri AA muhabirine anlattı.

Küresel gündemde enerjinin geçmiş sıralardaki yerini koruduğunu ve erke bağımsızlığının seçme zamankinden elan büyük ehemmiyet taşıdığı aynı dönemden geçildiğini ifade eden Dönmez, şöyle konuştu:

“Evcil enerjiye yapılan gelişigüzel yatırımın dahi her zamankinden daha fazla ehemmiyeti bulunuyor. Bizim erke bağımsızlığı üzere yola çıkmamız ise bu gelişmelerden öncesine dayanıyor. Bundan tam 2 yıl ilk, milli enerji hedefiyle dümenimizi kırdığımız Karadeniz’den gelen sevindirici haberi, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan kamuoyuyla paylaşmıştı. Karadan 170 kilometre açıkta, Fatih araştırma gemisinin gerçekleştirdiği 320 milyar metreküplük gaz keşfi Türkiye’nin de yeryüzü şişman keşfi adına kayıtlara geçmişti. 2020’dahi denizlerdeki yer nazik keşif unvanı da düz bu irfan bizim için ise tıpkısı adındaki Sakarya gibi yeni benzeri dirilişin önce adımı oldu. Sonrasında dahi yapılan keşiflerle Sakarya Doğal Gaz Sahası’nın rezervi 540 bilyon metreküpe çıktı.”

Dönmez, keşfin gerçekleştiği andan itibaren sahadaki çalışmaların karada ve denizde aralıksız sürdüğünü aktardı.

Sahada 6 bin gönül ve denizlerde kestirmece 30 gemiyle sürecin planlandığı gibi ilerlediği bilgisini paylaşan Dönmez, “Aradan güzeşte 2 yılda çevreyi ve doğayı gözeterek ölçülü çalışmalar sonucunda Türkiye’nin genişlik şişman projelerinden biri olan Filyos Gaz İşleme Tesisi, Zonguldak’ta yükselmeye bitmeme ediyor. Son kendisine, gazı taşıyacak boruların seriminde de gösterişli kadem kaydedildi. Castorone gemisi, 170 kilometrelik hattı izafe etmek için. Önümüzdeki günlerde gazı taşıyacak borazan serimini tamamlamış olacağız.” diye konuştu.

Dönmez, hedefin Cumhuriyetin 100’üncü yılında domestik gazın evlerde kullanılması olduğunu anımsatarak, şöyle bitmeme etti:

“Böylesine devasa bir projenin 3 sene üzere bodur tıpkı sürede bitmesi haddinden fazla ayrı tıpkısı sükse hikayesi. Şu ana büyüklüğünde sorunsuz ilerleyen proje, ati yıl gazın ulusal sisteme bağlanmasıyla, dünyada zat alanında bu büyüklüğünde gelişmemiş sürede biten proje adına rekorlar kitabına girmiş olacak. Bu başarıların arkasında birlikte enerjinin bilinmez kahramanları var. Kimisi global erke şirketlerini kimi dahi efdal kariyerlerini bıraktı ve Türkiye’nin bu dev projesinde hizmet etmek için ülkesine döndü. İşte bu kahramanlara ve projenin yükselmesinde emeği güzeşte herkese haddinden fazla teşekkürname ediyorum. Mavera yandan, Karadeniz’deki çalışmalar bizi Akdeniz’den uzaklaştırmadı. Akdeniz’da üstelik hakkımız olanı almakta kararlıyız. Türkiye’nin 4’üncü muayene gemisi Abdülhamid Konak, ilk durağı Yörükler-1 kuyusunda sondajına başladı. Hedefimiz Karadeniz’deki sevinci Akdeniz’dahi dahi keyiflendirmek. İnşallah sevindirici haberleri Akdeniz’den bile paylaşırız.”

Karadeniz’de dev keşfin arkası sıra geçen 2 yıldaki dönüm noktaları

29 Mayıs 2020’da Haydarpaşa Limanı’ndan yola çıkan Fatih taharri gemisi, Filyos Limanı’ndaki tedbir süreçlerinin ardından Karadeniz’e açılarak 20 Temmuz 2020’birlikte ilk sondajına başladı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 21 Ağustos 2020’dahi Fatih’in, Sakarya Doğal Gaz Sahası’ndaki Tuna-1 lokasyonunda 320 milyar metreküple Türkiye tarihindeki yeryüzü balaban doğal gaz keşfini yaptığını bildirdi.

Erdoğan, 17 Ilk Teşrin 2020’da ise Fatih etüt gemisinin arttırma 85 bilyon metreküp rezerv keşfettiğini ve toplam miktarın 405 bilyon metreküpe yükseldiğini açıkladı.

Fatih, Sakarya Gaz Sahası’ndaki yoğun bahir belirleme kuyularından ilki olan Türkali-1’da 5 Teşrinisani 2020’bile sondaja başlarken, Kanuncu, sahadaki çalışmaları hızlandırmak üzere 13 Kasım’bile Haydarpaşa Limanı’ndan Karadeniz’e uğurlandı.

Türkali-1′ ve Türkali-2 belirleme kuyularında çalışmalarını bitiren Fatih, 8 Nisan 2021’üstelik his amaçlı tetkik boşaltmak amacıyla Amasra-1 kuyusunda sondaja başladı.

Bu sırada 5 Mayıs 2021’dahi Kanuncu, Karadeniz’deki evvel görevi olan Türkali-2 kuyusunda yoğun deniz kuyu testlerini yarmak üzere denize açıldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 4 Haziran 2021’da Fatih sondaj gemisinin, Amasra-1 kuyusunda 135 bilyon metreküp doğal gaz keşfettiğini açıkladı. Tıpkısı ahit, Karadeniz gazının karaya yokuş noktası olan Filyos Gaz İşleme Tesisi’nin temeli atıldı.

Sakarya Sahası Doğal Gaz Yakma Töreni’nin peşi sıra 29 Temmuz’birlikte Türkali-2 tespit kuyusunda geçmiş kuyu atak testi tamamlandı.

Müşkül’un Karadeniz yolculuğu başladı

Karadeniz’deki çalışmalara katılmak için Yavuz tetebbu gemisi, 6 Ekim 2021’bile Haydarpaşa Limanı’ndan debi etti ve 7 Ilk Teşrin’da Filyos Limanı’na ulaştı.

Kanuncu, 7 Açıklık 2021’birlikte Türkali-2’dahi yürüttüğü geçmiş derin deniz kuyu testlerini başarıyla tamamlamasının arkası sıra 10 Fasıla’ta Türkali-1’bile derin deniz kuyu testine başladı.

Türkali-3, Türkali-4, Türkali-5 ve Türkali-6 belirleme kuyularında sondajları bütünler Fatih, 24 Fasıla’ta Türkali-7 kuyusunda sondaja geçti.

Fatih, belirleme kuyularındaki çalışmaların ardından yıpranmamış sezme hedefiyle 16 Şubat’ta Sakarya Doğal Gaz Sahası’ndaki üçüncü arama kuyusu olan Glokom-1’birlikte 5 bin metre derinlikte yapacağı sondajına başladı.

Sakarya Gaz Sahası Ihya Projesi kapsamında keşfedilen natürel gazı karaya ulaştıracak ünitenin ilk kaynağının 10 Mart’ta yapılmasının arkası sıra, gazı kuyu başından üretim haznesine iletecek dev vanalardan ikisi Filyos Limanı’na ulaştı.

Çetin etüt gemisi, Karadeniz gazının üretiminde geçmiş ve en muhteşem aşamalardan biri olan kuyu başı vanasını deniz tabanına indirmesi üzere 8 Nisan’da Türkali-2 kuyusuna uğurlandı.

Natürel gazı taşıyacak boruları deniz tabanına yerleştirecek Castoro 10 isimli sefine 7 Haziran’bile Filyos Limanı’na ulaştı ve bahir tabanına önce borazan 13 Haziran’birlikte indirildi. Hali hazırda Castorone gemisi koyu sularda borazan serim işlemini sürdürüyor.

İlk etapta günce 10 milyon metreküp doğal gaz üretimi

Sakarya Gaz Sahası’nda istihsal için öncelikle 10 kuyu açılacak.

Karadeniz’deki herhangi bir 6 kuyu denizin altında tıpkı dağıtım haznesine bağlanacak ve biricik hat adına kıyıya çıkacak.

Bu kapsamda Safha-1’deki 10 Türkali kuyusunun 6’sı aynı tevzi haznesinde, farklı 4’ü ise ikinci benzeri tevzi haznesinde toplanacak. Safha-2 kapsamında kuyular açılmaya devam edildikçe seçkin tevzi haznesinde 6 kuyu merbut hale gelecek.

Dağıtım hazneleri ilkgüz ayından itibaren denizin altına yerleştirilmeye başlanacak.

Saf gazın karaya çıkış belgesi noktasında ise geçmiş etapta teşrinisani ayında tamamlanması planlanan Batı Karadeniz Gazı Ölçüm İstasyonu, ikinci etapta Günindi Karadeniz Doğal Gaz Boru Hattı Faz-1 kısmı düz yazı edilecek.

Karaya çıkarılan doğal gaz, tıpkı doğal gaz takdir istasyonu ve 211 kilometrelik borazan hattıyla ulusal ısı yayımı şebekesine aktarılacak.

Yapılan çalışmalarla Sakarya Doğal Gaz Sahası’ndan evvel etapta günlük 10 milyon metreküp, ikinci etapta günce 40 milyon metreküp natürel gaza ulaşılacak.