Temasla bulaşıcı uyuzlu (skabiyez) hastalığı tedavisinde Dünya Sağlık Örgütü listesinde düzlük alan ‘ivermektin’ etken maddeli oral tablet Türkiye’bile ilk kez kullanıma sunuldu. İvermektin’in daha çok Türkiye’birlikte de üretildiğini belirten Prof. Dr. Zekayi Kutlubay, ‘İvermektini komprime adına kullanarak uyuzu içerden bulunmayan edebilir ve elan dayanım gelişmediği için etkinliğinden sonuna kadar faydalanabilirsiniz. Şu anda uyuza alın elimizde hararetli aynı silahımız var’ dedi. Tarihin yer eski hastalıkları arasında saha düz ve günümüzde birlikte insanlar ortada koskocaman olarak tanıdık uyuzlu hastalığı mecmu dünyada artışını sürdürüyor. Türkiye’deki uyuzlu vakalarında akıbet 3-4 yılda, geçmişe kıyasla korkulu benzeri çoğalma yaşandığını belirten Cerrahpaşa Tababet Fakültesi Hastanesi Dermatoloji Anabilim Dalı Akademisyen Prof. Dr. Zekayi Kutlubay, yer sarsıntısı sonrasında kıyamet bölgesindeki yaşam koşullarında yaşanan aksaklıkların, hijyen kurallarının yeterince uygulanamamasının ve şişman yaşam kadar koşulların bulaşıcılığı efdal uyuz hastalığının artışında cesim tıpkısı etkin olacağının altını çizdi. Prof. Dr. Kutluay, uyuzlu hastalığı teşhisi konulan aynı kişinin karı bireylerinin, aynı evi, ortamı paylaştığı yahut daim kontak halinde olduğu kişilerin dahi senkronik kendisine tedavi edilmesi gerektiğini kaydetti.

‘UYUZ, BİRİNE BULAŞTIĞINDA BELİRTİLERİ BIRDEN ÇIKMIYOR? Sonuç yıllarda Dünya Esenlik Örgütünün ‘ihmal edilmiş tropikal hastalık’ kendisine tanımladığı ve Türkiye’de de pandemi sonrası yüzde 50 artış yaşanan uyuzlu hastalığı müstevli şeklinde varlığını sürdürmeye bitmeme ediyor. Uyuz hastalığı ve hastalığın çıkma hızı ile ilişik bilgilendirmelerde kâin Prof. Dr. Kutlubay, konuyla ilişik şunları söyledi:

‘Uyuz kestirmece 0,2 milimetre kadar, etki parafin renkte aynı parazittir. Alelhusus, ellerde, inç aralarında, ahali bileğinde, vücudun tefrik bölgelerinde, erkeklerin genital bölgelerinde; zeker ve torbalarda, kadınların bicik bölgelerinde karşımıza çıkar. ara sıra kaşıntılı ve kırmızımsı siftinlik şeklinde bazı zamansa halk pus aralarında veya halk bileğinde akarsu toplayan kabarcıklar şeklinde meydana gelir. ya da tünel dediğimiz deri altında 5-15 milim uzunluğunda deriden kabarık hutut şeklinde oluşabilir. Uyuz, direkt parazitin bulaşmasıyla ortaya menfaat. Tıpkı kişiden apayrı bire bir kişiye bulaşması üzere yer birkaç 15 zaman cimri tıpkısı irtibat şarttır. Tokalaşma ve 5-10 saniye birlikte eğleşme ile niteliksiz yalınç bulaşmaz. Uyuzun bulaşması amacıyla bire bir yatakta yatmak, paylaşmak, yan yana benimsenmek, tokalaşmak gibi kontak gerekiyor. Ayrıca uyuzlu hastalığına yakalanmış birinin eşyasını yıkamadan kullanırsanız evet birlikte yatağında yatarsanız hastalığın size üstelik bulaşma riski var. Uyuz, birine bulaştığında belirtileri çarçabuk çıkmıyor. Kaşıntının ve belirtilerin ortaya çıkması üzere en birkaç 15 günce bir müddet geçmesi gerekiyor, 2’nci evet bile 3’üncü defa uyuza yakalanmanız yerinde bu süre 48 evet bile 24 saate kadar inebiliyor.?

‘SON BİRKAÇ YILDIR PİYASADA BULUNAN OLAN İLAÇLARA KARŞI BİR DİRENÇ KÂIN? Akıbet beş altı yıldır uyuzlu vakalarının elan yoğun görülmeye başladığını belirten Prof. Dr. Kutluay, ‘Alelhusus 5-6 kamer ortamında uyuzlu belirtileri ve uyuz tanısıyla bize gelen haddinden fazla aşkın marazlı var. Serencam beş altı yıldır piyasada kâin olan ilaçlara cebin tıpkısı dayanım mevcut. Haddizatında hastalara akla yatkın teşhis konuluyor, hastalar akıllıcasına ilaçları kullanıyor amma bahsi sabık direnç yüzünden ilaçlar kâr etmediği için tekmil otama gerçekleşmiyor. Natamam otama yapıldığı ahit bile hastalar uyuzu gösterişsiz ayrımsız şekilde hem ailelerine hem bile andıran çevrelerine bulaştırıyorlar. Bana 5-6 doktora gitmiş, doğru tedavi almış ama buna karşın iyileşmeyen bir nice hastalanmış geliyor. Tığ uyuzun tedavisi için Majistral dediğimiz yapma ilaçlar yaptırırdık ve bibi üstelik yaptırıyoruz. Bahsi sabık etme ilaçların içre kibrit, katran kabil maddeler vardır, bundan dünya ızdırap koksa de uyuzu bereketli tedavi kıymet. Hastalarımıza bunları kullandırtıyorduk, bunlar sayesinde birlikte tedavileri gerçekleşiyordu’ şeklinde konuştu.

‘TÜRKİYE PİYASASINA GİREN BİR İLAÇ SAYESİNDE AĞIZDAN UYUZU TEDAVİ EDEBİLİYORUZ? Kutlubay uyuz hastalığının tedavisiyle ilişkin kullanılmamış bire bir gelişmeyi üstelik paylaştı:

‘Türkiye piyasasına giren aynı ilaç yardımıyla ağızdan uyuzu tedavi edebiliyoruz. Bu ilacın, 15 kilogramın altına verememe, çocuklarda kullanabilme, seçme 15 kilograma bire bir tablet verme kadar muayyen kuralları var. Temel maddesi ivermektindir ve bu madde değişik hastalıklarda kullanılan enerjik tıpkısı maddedir. İvermektini hap yerine kullanarak uyuzu içerden namevcut edebilir ve daha direnç gelişmediği üzere etkinliğinden sonuna büyüklüğünde faydalanabilirsiniz. İhtiyaca göre 1 hafta 10 zaman bilahare bire bir dozu esasen kullanabilir hassaten ivermektin tabletini isterseniz solisyon namına eczacıya hazırlatabilir ve yanında ondan da yararlanabilirsiniz. Daha ilk piyasadaki ilaçlara alın tıpkı dayanım olduğundan bahsetmiştik. Etkileri çokça zayıftı ama ivermektine cebin gelişigüzel direnç gelişmediğinden ortalık şu zaman üstelik uyuza karşı elimizde canlı bire bir silahımız var. Ayrımsız aydan aşkın süredir eczanelerde kâin. Tılsım ettiğiniz müddetçe eczacılardan ferah ferah gerçekleştirme edebilirsiniz. Ayrıksı tedavilerle hastaları hangi kadar haddinden fazla uğraştırırsanız bu derman ile o kadar gelişmemiş sürede otama edebiliyorsunuz.?

‘UYUZ HASTALIĞININ GENIŞLIK ÖNEMLİ ÖZELLİĞİ TÜN KAŞINTISIDIR? Uyuzlu hastalığının belirtilerine ve çeşitlerine de değinen Prof. Dr. Kutluay, ‘Uyuzlu hastalığının genişlik yüce özelliği tün kaşıntısıdır. Çekici parazitler genelde geceleri tünel kazma işini yapar. Bu yüzden hastayı akşam uyutmaz ya da uykudan uyandırır, bütün şeb kaşındırır. Gece kaşıntısı uyuzda esastır. Ayrımsız kişide geceleyin kaşıntısı; pus aralarında, el bileklerinde vücudun kıvrım yerlerinde evet bile erkeklerin genital bölgesinde bazı kenef, kızarıklık ve kaşıntı izi varsa bu hastalanmış yüzde 100 uyuzdur’ dedi.

‘HİPERKERATOTİK UYUZUN TEDAVİSİNDE DA KESİNLİKLE İVERMEKTİN KULLANILMALIDIR? Prof. Dr. Kutluay, Uyuzlu hastalığının tıpkı bambaşka çeşidi olan Hiperkeratotik uyuz ile ilgilendiren birlikte şu bilgilendirmelerde bulundu:

‘Bağışıklık sistemi bağan, HIV artı, AIDS, kenar vasıtasıyla kortizon kullanan hastalarda kişinin kaşıntısı ya çokça gelişir ya dahi tek gelişmez. Kaşıntı tıpkı savunma mekanizmasıdır. Kaşıyarak paraziti vücuttan uzaklaştırıyor, tırnağınızla onu öldürüyorsunuz. Hiperkeratotik uyuz hastalarında ise kaşıntı gelişmez. Bu yüzden parazitin sayısı milyonları bulabiliyor, vücuttaki döküntüler da gen kabuklu yaralar tarzında oluşabiliyor. Hiperkeratotik uyuzun tedavisinde birlikte banko ivermektin kullanılmalıdır.?