“Kaynanalar” dizisindeki “Nuri Baskül” tiplemesiyle hafızalarda yer edinen oyuncu Uğurlu Akmansoy’un vefatının üzerinden 10 sene geçti.
Asıl adı Alptekin Akmansoy olan dirayetli sanatçı, 20 Aile 1924’te Denizli’nin Sarayköy ilçesinde dünyaya geldi.
Başarılı oyuncu, yaşamı boyunca bir nice temsil oyununda ve dizide meddahlık geleneğini bitmeme ettirmeye müteharrik sanatçı,
Ailesiyle 1939’dahi Ankara’ya taşınan sanatkâr, 17 yaşındayken halkevindeki piyes kurslarına başladı.
Necip Fazıl Kısakürek’in kaleme aldığı “Dünyalık” isimli oyunla aç yerine ilk kez sahneye sâdır sanatkâr, aynı röportajında şunları söylemişti:
“Soylu Fazıl, ‘Mal’ isimli piyesinde, Feridun Çölgeçen’le tıpkı katılma yapıyor ve Arkalama Sevenler Derneği hesabına yüklü oynuyorlardı. Ben da Halkevindeyim. ‘Sen oyna.’ diye niteleyerek beni çağırdılar ve ilk kez dünyalık alarak orada oynadım. O dönemde gezginci tiyatrolar gelirdi Denizli’ye. Babam bizi hep götürürdü. Onları dışarıda görürdüm papyonlarıyla. Hayranlıkla bakardım. Eski tiyatrocuların müzakere terbiyesi aynı başkaydı.”
Tekin Akmansoy, mufassal yıllar çeşitli tiyatrolarda görev aldı. Ankara Atatürk Lisesinden 1942’da mezun olan sanatçı, Ankara Kerem Konservatuvarını bitirdiği 1947’da Ankara Şevket Tiyatrosu sanatçısı adına göreve başladı.
Tiyatrocu kalkışmak amacıyla evden kaçtı
Tiyatroya aşkını herhangi bir fırsatta dile getiren mahir oyuncu, aynı röportajında şöyle konuşmuştu:
“Gözümü tiyatroda açtığım yıllarda az peyrev ve birkaç oyun vardı. Tiyatrocu olacağım diyerek evden kaçtım. Aileyi kandırıp konservatuvara girdim. Küstüler benimle. 4 yıl eve girmedim. Şevket Tiyatrolarıyla başladığım ahit, biz sahnede 17 kişiydik, salonda izlemeye gelen 7 can vardı. Sonradan salon 700 sevimli oldu biz 17 can oynamaya bitmeme ettik.”
Kankızıl aktör, 1947-1971’bile, Ankara Büyüklük Tiyatrosunda “Beribenzer Şehir”, “Alın Yazısı”, “Othello”, “Hülleci”, “Basamak Bağı”, “Şimşek Taşı” ve “Bal Sineği”nin da aralarında bulunduğu çokça sayıda temaşa oyununda düzlük aldı.
TRT’de 1974’te başlayan ve dünyada sitcom’un geçmiş örneklerinden biri yerine muazzez”Kaynanalar” dizisinde başrol oynayan sanatkâr, 2004’e büyüklüğünde, Kayserili jandarma iş adamı “Nuri Baskül” tiplemesini canlandırdı.
Uğurlu Akmansoy, kendisine balaban ad kazandıran Nuri Kantar karakterini 1975’te “Kaynanalar” ve “Nöri Baskül Ailesi” adlı sinema filmlerde de sürdürdü.
“Kaynanalar” dizisinin senaryosunu üstelik kaleme düzlük Akmansoy, kızı Heves Akmansoy ile dizinin yönetmenliğini üstelik üstlendi.
Sanatçı, yönetmenliğini Ertem Eğilmez’in üstlendiği, 1974 yapımı “Köyden İndim Şehire” adlı komedi filminde, Eksiksizlik Sunal, Zeki Alasya, It Canlı Akpınar, Halit Akçatepe ve Perran Kutman ile oynadı.
Çevrimli oyuncu, detaylı tıpkı aranın peşi sıra “Sonra Görmeler”, “Emret Muhtarım” ve “Beybaba” adlı dizilerle baştan televizyona döndü.
Azamet Sanatçısı unvanını 1988’dahi kayran Akmansoy, 2006’birlikte seyirciyle buluşan “İki Aile” dizisinde, “Tahir Pamukçuoğlu” karakterini canlandırdı.
TRT’nin hazırladığı “Meddah” adlı yapımda 1988-2002’de tek başına bir nice tipe hayat veren yordamlı aktör, geçmiş evliliğini Hatır Kadın ile yaptı ve bu evlilikten Alev Iyi ünlü kızı doğdu. İkinci evliliğini, Meral Akmansoy ile gerçekleştiren sanatçının, direktörlük işleyen kızı Heves Akmansoy dünyaya geldi.
Kariyeri boyunca 50 büyüklüğünde oyuncu yetiştirdi
Dilek Akmansoy, babasının cenaze töreninde yaptığı açıklamada, duygularını şu sözlerle aktarmıştı:
“O benim herhangi bir şeyim, canımdı. Arkadaşım, babam, seçkin şeyimdi. Ego onu kaybettim diye düşünmüyorum. Çokça balaban benzeri sanatkâr diye düşünüyorum. Tanrı herkese böyle ayrımsız sermaye kader etsin. Babam gönüllerde bütün yaşayacak.”
Özge kızı Yalaz Esen ise “Babam benim dahi arkadaşım, dostumdu. Şişman aktör, büyük sanatçıydı. O büyüklüğünde başarılıydı kim. Cet rolünü bile haddinden fazla domuzuna oynadı. Hepimizin süresince aynı çıngı yerine gitti. Hepimizin, bütün Türkiye’nin başı iyi olsun. O bizim bire bir parçamızdı, ailemizin tıpkı parçasıydı.” ifadelerine yer vermişti.
Tekin Akmansoy, 2011’üstelik “2. Antalya Göstergeç Ödülleri”nde ve 2008’dahi “35. Zer Kelebek”te “Haysiyet Ödülü”hangi müstahak görüldü. Birçok filmin yapımcılığın dahi üstlenen Akmansoy, yaşamı süresince 50’ye andıran aktör yetiştirdi.
Ateş Parçası sanatkâr katıldığı tıpkısı televizyon programında temaşa ve seyirciye dayalı düşüncelerini şu cümlelerle ifade etmişti:
“Vaktiyle Kent Tiyatroları açılışlarını William Shakespeare eserlerinden yaparlardı. Çıktı bunlar unutuldu zira televizyon öyle benzeri seyirci yetiştirdi kim; yalnız gözü ve kulağı olan ağırcanlı seyirci. Kocaman olan toplumun yeryüzü aşağısında mevcut insanları yukarıya çıkartmak. Tiyatronun değil seyircinin dönüşmesi geçişsiz. Özellikle televizyonlar haddinden fazla etkin silah amma Türkiye’yi öyle benzeri yere götürüyor kim, bize ilişik sıfır dizileri uyarlama ismi altından benzetmeye çalışıyoruz.”
Zatürre teşhisiyle tedavi gördüğü hastanede, 12 Gücük Ay 2013’te sevimli veda eden Akmansoy’un cenazesi, Zincirlikuyu Mezarlığı’nda bulunan eşi Meral Akmansoy’un yanına defnedildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, uz oyuncunun vefatının ardından şu mesajı paylaşmıştı:
“Beyazperde ve temaşa sahnelerimizin bildirme değerli ıra oyuncularından olan rahmetlik Uğurlu Akmansoy, canlandırdığı unutulmaz tiplemeleri ve gülen yüzüyle temas ahit sadakat, saygı ve tebessümle hatırlanacaktır. Muhterem sanatçımıza Majör Allah’tan yağmur, ailesine, laf camiamıza ve sevenlerine mebde sağlığı diliyorum.”
Tekin Akmansoy’un caka aldığı yapımlardan bazıları şöyle:
“İki Sülale”, “Emret Bakanım”, “Emret Muhtarım”, “Beybaba”, “Bilahare Görmeler”, “Mezarımı Taştan Baziçe”, “Hunriz Sayha”, “Kaderin Mahkumları”, “501 Numaralı Hücre”, “Hunriz Bahir”
