NEDİM GÜLER

İYİ Parti Yalova İl Başkanı ve sakat Yalova Yer Bilimi Mühendisleri Odası Başkanı Osman Kenevir, 6 Şubat depremiyle ilişik “Biz A’dan Z’ye değme şeyi yanlış yapıyoruz. Ego 9 sene Yalova Belediyesi’nde çalıştım. ‘Aman benim zeminimi batıl çıkarma’ diyen vatandaş başı yerde. Yani diplomayı alıyor mühendis dakikasında devrisi günü ofisini açıyor. Bu insanları arama fail belediyelerde genelde ilişkin mühendis olmuyor. Yani jeoloji mühendisi bulundurmuyorlar” dedi. Kenevir, şehirlerin çabucak deprem master planlarının yapılması gerektiğini söyledi.

İYİ Fırka Yalova İl Başkanı, bozuk Yalova Yer Bilimi Mühendisleri Odası Başkanı Osman Kendir, 6 Gücük Ay depreminin 5 sayı 17 Ağustos depremi gücünde olduğunu belirterek, şunları söyledi:

“Tığ 7,4 şiddetinde benzeri deprem yaşadık. Yalovalılar şunu görüntü etsin. 5 pasaj 17 Ağustos depremi yaşadıklarını düşünsünler. 5 adet 17 Ağustos depreminin nasıl tıpkı etkisi olacaksa orada bile öyle ayrımsız sıklet oldu.

“KAR YAĞIŞINDA DIŞARIDA ATLET VE ŞORTLA GEZEN KAYIRICI GİBİYİZ”

Kar yağıyor dışarıda eksi 15 kademe bire bir soğuk var. Dışarıda atlet ve şortla gezen tıpkı âdem görseniz ne söylersiniz. ‘Delirdin mi’ dersiniz. Şöyle tıpkısı ülkede yaşıyoruz. 24 pare ilin ve 110 tane ilçenin canlı kırık hattının üstünde olduğu, ülkenin yüzde 90’ının bir numara basamak zelzele bölgesinde olduğu benzeri alanda bizim de o atlet ve şortla gezenden tıpkı farkımız bulunmayan.

Sadece zemine veya bir yapıya bakamıyoruz. Genel uzanım bakımından bizler maatteessüf sapık pozisyonundayız. Kıran bölgesini incelediğimizde yapıların fay hattı süresince açılan ovalara yerleşmesinden ve yapım dayanaklık etmek uyumunun genellikle sağlanmaması, hatta eskimemiş binalarda bile bu uyumun olmamasından âlem yıkımın gerçekleştiğine şahit oluyoruz. İlk yadımlama onların tehlikeli hasar verdiği binaların ikinci depremde yıkılıyor olması çok düzgüsüz bire bir genişlik değil amma geçmiş depremde bu hasarları kayran ve yıkılan binaları haddinden fazla vahim anlamda sorgulamak gerekir. 7,7’nin konusunda 7,6 olması şuncacık elan oradaki durumu haddizatında yoğun, karmaşık arkaç getiriyor. Oylumlu olan laf şu; böyle bir depremde bütün dünyanın taharri istirdat ekiplerini bir araya getirseniz burada bu mücadeleyi veremezsiniz. Majör olan böyle tıpkısı pozisyona düşmemek. Yani 6 bin binanın yıkılmasını oluşturacak pozisyona düşmemek.”

“KIYAMET MASTER PLANI YAPILMALI”

Oluşan depremin muhtemel Marmara Depremi ile bire bir ilgisi olmadığını bile kaydeden Kendir, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Bilmemiz gereken burada tıpkı fay hattı var. Bu kırık hattı süresini tamamladı, daha çok kırılacağı zamanı bekliyor. Biz bile o kırılmadan evvel önlemimizi almamız gerekiyor. Bu toprak Türkiye’deki riskli alanlardan tıpkısı tanesi. Burada ne fayrap etmek gerekir diye niteleyerek sorarsanız bence Türkiye’nin bir deprem ülkesi olduğunu bilmemiz gerekiyor. Bunların çıktı sürelerinin yaklaştığı veya geçtiği konusunda oydaş olduğumuz alanlarda aynı ‘facia master planı’ -bire bir şehrin, bölgenin türlü- yer sarsıntısı master planı yapılması gerekiyor. Oradaki fay hatlarının ortaya konulduğu, dayanç koşullarının belirlendiği, yapıların durumunun analizinin çıktığı, röntgenini, hastalığın tespit edildiği tıpkısı sarsıntı master planı. Kent planlarının ortaya konduğu, harita aplikasyon sorumluluklarının türel boyutlarının açıldığı ve hep bunların ayrımsız arada düz aldığı sarsıntı master planı. Bu bize hangi kâr sağlayacak? Bu bizim afet öncelikli kentsel dönüşüme yöneleceğimiz alanları belirleyecek. Bugünkü dünyanın içerisinde bulunduğu vakit kaybetmeden ülkemizin değil kazançlı olaya baktığımız devir iktisadi göstergeler şurası gösteriyor. Bizim bilcümle Türkiye’yi dönüştürmemiz. Hep kırık hatlarındaki yapıları dönüştürmemiz bahis konusu değil. Öncelikle riskli alanları tespit yazar bu alanlarda dönüşüme başlamamız ister. Yalova üstelik bunlardan biri.”

“Kırık hattı üstüne familya yapılmaz” yorumlarına da değinen Başbuğ Osman Kenevir, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Şöyle söyleyeyim; bugün Maraş’ta, Hatay’bile, 17 Ağustos’ta Adapazarı Ovası’nda, Yalova Hacımehmet Ovası’nda, deniz boyu kesiminde, Düzce depreminde Düzce Ovası’nda yapılar yıkıldı ve bu ovadaki yapıların hiçbirinin altında fay hattı geçmiyordu. Kırık elan güneyde dağdan ilerledi fakat ovada yadımlama meydana geldi. Zaman Kahramanmaraş’ta birlikte kırık hattının geçtiği alanlarda yadımlama var fakat ovada baktığımızda yalnız destek bina ilişkisi sağlanamadığından periferi yıkılan ruhsuz zeminlerin olduğu görülüyor.”

“A’DAN Z’YE HEP MESUL”

Osman Kendir, Türkiye’üstelik deprem üzerine stabil çokça şeyin falsolu yapıldığından da bahsederek şunları söyledi:

“Biz A’dan Z’ye gelişigüzel şeyi yanlış yapıyoruz. Ben 9 sene Yalova Belediyesi’nde çalıştım. ‘Aman benim zeminimi geçersiz çıkarma’ diyen vatandaş kabahatli. Oğluna kürsü açan, genişlik bozuk işi yaptıran vatandaş da suçlu. Yani diplomayı alıyor mühendis aceleten ertesi haset ofisini açıyor. Hiçbir tecrübesi olmadan çakaralmaz yaptığı için hep işleri alabiliyor ve ona yönlendirebiliyorsunuz. İşini alim insanların piyasada iş ika olasılığı düşüyor. Bu insanları kontrol eden belediyelerde genelde ilgilendiren mühendis olmuyor. Yani jeoloji mühendisi bulundurmuyorlar. Sahadan tıpkı malumat geliyor bilmiyor, masaya oturttuğunuz âdem bilmiyor. Kontrol edeceksiniz yapı denetiminin imza atacak yâren bilmiyor. Yerindeki arama fail bilmiyor ki biliyor bu işi? Yani bileni nerede? Ne yapıyor yani onun amacıyla söylüyorum. Bu işten A’dan Z’ye sistem sorumlu. Onun üzere yapılan yönetmeliklerin bütünü yüksek bağlantı. Sahada uygulaması, çipo bağlayan usta, bu becerikli nereden yetişti? Yani Yalova’daki çipo ustası ile Maraş’taki ustanın bir işi yaptığını düşünmüyorum ego bu yapıyı, yıkıldığını gördükten sonraları.”

İlk öncelikle imar planlarının ele alınması gerektiğine üstelik değinen Kendir, “Ayrımsız yerde tahavvül yapılacak. Demincek herkesin ağzında değme zemine gelişigüzel çatı yapılır yeter ki kuvvetli yapılsın. Bitmiş bile 1 liraya yapacağınız şeyi 100 liraya para ederseniz yaparsınız. 1 liradan kaçan insan 100 lirayı harcar mı? Harcamaz. O ahit geçmek kim temas yere temas bina de yapılmaz. Bu anlamda birlikte bunu bile bile girişmek geçişsiz. Ülkenizin koşullarına göre o planlama sürecini işletiyor olmanız gerekiyor. İşte bir alanda tığ burayı ada bazında kentsel inkılap yapalım tıpkı an belki oraya yapı yapmamamız gerekiyor. Geçmiş benzeri yer sarsıntısı master planı yapalım ve bu anlamda ortaya aynı marifet koyalım bilahare önümüze bakalım. 99 depreminin kazanımları var. Bilimsel anlamda çok özdek kazandık tığ 99 depreminde. İki aşamada. Tıpkısı tanesi planlama tıpkısı tanesi inşaat” diye konuştu.

“YALOVA, GÜNEYE TAŞINMALI”

Yalova’daki binaların durumunda dönüşüme ihtiyacı olduğunu kaydeden Osman Kenevir, şehrin güneye taşınması gerektiğini rapor ederek şunları söyledi:

“Yerinde dönüşümü sağlayalım amma bire bir zamanda üstelik şehri geliştirirken çekince alanlar belirleyelim, şehri biraz elan daha çok güneye taşımamız gerektiği aşikar değil mi? Bunu sadece ayrımsız belediye değil birlik Yalova olarak ele almak geçişsiz. Zira kuzeyde fay hattı var. Kuzeyde ovalar var, deniz kenarları bizim periferi şeridi boğazına kadar sıvılaşmaya menus zeminlerle meşgul. Hacımehmet Ovası bataklık. Niçin yıkıldı o büyüklüğünde çatı aha aynaz üzerine yapı yaptınız, zemin taşımadı. Taşımadığı üzere üstelik bunlar geldi başımıza. Değme husus belli, göre göre arabayı duvara sürmenin anlamı namevcut.”